Cannenburghermolen

Vaassen

 

 

 

 

 

 

 

 

 

de Cannenburchermolen, de Cannenburger molen, de Cannenburgher molen

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Naam

Cannenburghermolen

Plaats

Vaassen

Type

turbinemolen

Beek

Hartense molenbeek

Bouwjaar

1387 / 1943

Status

restant

Molendb

gegevens

Foto’s

november 2008

 

 

 

Bekenstelsel

 

Op de veluwehelling rond Epe lagen een paar eeuwen geleden tientallen watermolens, de meeste ten behoeve van de papiermakerij. Deze tak van industrie kwam op rond de wisseling van de 16e en 17e eeuw. Maar de korenmolen van de Cannenburch stamt uit vroeger eeuwen, de molen wordt al in 1387 genoemd. De oorspronkelijke Rode Beek werd voor de Cannenburchermolen verlegd en dat was het begin van de aanpassing van het grondwatersysteem in het gebied. Marten van Rossem verlegde in 1543 voor een tweede watermolen ook de Rode Beek en om meer molens aan te kunnen drijven werd later nog een aantal beken bijgegraven als de Geelmolensebeek, Hartensemolenbeek en Nieuwe Beek.

 

 

Erfenis en veiling

 

In 1543 kocht Marten van Rossem (Maarten van Rossum), veldheer en roofridder het kasteel Cannenburch en daarmee kwam de molen in zijn bezit. Na zijn dood ging het goed over in handen van zijn neef of zwager met de naam Isendoorn a Blois. Tot 1865 hoorde de molen tot de eigendommen van dit geslacht, in dat jaar stierf de laatste Isendoorn a Blois kinderloos. Via een openbare veiling kocht de Gerardus (Gait) te Riele de molen in 1872 en door deze verkoop behoorde de molen niet meer tot het kasteelcomplex de Cannenburch. De molenaarsfamilie te Riele heeft de molen sindsdien in eigendom. Van 1946 tot 2021 had de familie er een riffelarij gevestigd.

 

Brand

 

Het gedeeltelijk houten molengebouw brandde begin 1940 af en is in 1943 weer opgebouwd in baksteen. Het molenrad keerde niet terug, de molen ging verder als turbinemolen. De molen is in 1978 uit bedrijf gehaald, voor de maalderij was het productieve vermogen van de watermolen te klein geworden. De turbine heeft nog wel een tijdlang een hamermolen aangedreven. De valpijp van de turbine is inmiddels vergaan, de molengoot lekt.

 

                                foto: weekblad ‘de Prins’, 2 december 1933

  

 

 

 

                    

 

                                                                                                                                de wijerd

 

 

Restauratie

 

Onder het motto Cannenburch Compleet is in 2008 een restauratie van het kasteelpark en omgeving gaande, het opgaande hout wordt gedund en herplant, vijvers en grachten uitgediept en hersteld, paden begaanbaar gemaakt. Een van de gebouwen krijgt een museale functie, het wordt een erfgoedcentrum met als thema water, waterrechten en de familie Isendoorn. Het Waterschap Veluwe werkt aan herstelplannen voor de Vaassense beken en wijerd (stuwvijver) van de Cannenburchermolen.

 

De Stichting tot Behoud van de Veluwse Sprengen en Beken hoopt dat de Cannenburghermolen betrokken kan worden bij de museale functie van het nabij gelegen kasteel. Het is voorstander van restauratie van de molen, het herstel van de watergoot, vernieuwing van de valpijp voor de turbine, het zichtbaar maken van de valpijp door een raam in de draagmuur van de goot en vergroting van de toegankelijkheid van het geheel.

 

 

 

Nieuw waterrad

 

Zomer 2009 is de restauratie van de Cannenburghermolen gestart. De Stichting tot Behoud van de Veluwse Sprengen en Beken (links het logo van de stichting) heeft geld bij elkaar gekregen om de molengoot en het molenhoofd te herstellen, de turbine te reviseren en een nieuw ijzeren waterrad te plaatsen. Het waterrad zal gebruikt worden om elektriciteit op te wekken. Er is een bypass gemaakt voor de molenbeek zodat de molen vanaf september kon drogen. De wijerd is uitgebaggerd en eind november is de turbine gelicht. Na de restauratie zal de turbine alleen nog bij speciale gelegenheden draaien. Juli 2010 is het waterrad geplaatst, eind september is het rad en de turbine weer in werking gesteld.

 

 

 

 

                      

 

                          turbinemolen sinds 1943 en de enige in Gelderland

 

 

 


 

Ansichtkaarten

 

 

                             

 

                               1953, de foto is van voor de brand in 1940

 

 

 

                   

 

                     de foto is van voor de brand in 1940

 

 

 

                                      

 

 

 

                             

                                                                                                           

 

 

                             

 

                                    dertiger jaren

 

 

 

 

                                   

 

                                      knipsel 1925

 

 

 


 

 

Homepagina Watermolens

 

site Leumolen