|
Uffelse Molen
Haler
Foto boven: 2010, onder 2007
|
Banmolen
De Uffelse watermolen dateert vermoedelijk uit de 13e of
14e eeuw, begin 1400 wordt de molen banaal verklaard, d.w.z. aangewezen als
banmolen, een molen waarop ieder uit een bepaald gebied verplicht is zijn
graan te laten malen.
|
|
Brand
De molen kent een roerig verleden. Geregeld waren er
conflicten over de ban, de prijs, de kwaliteit en de stuwhoogte. In 1726,
1742 en 1879 raakte de molen in vuur en vlam, de eerste keer zeker door
brandstichting.
|
uit de krant
van 21 juli 1888
|
|
Eigenaars en pachters
Kort na 1872 kwam de molen in bezit van Margaretha van
Ratingen die getrouwd was met molenaar Cornelis van Esser. Het echtpaar gaf
de molen in 1881 door aan Jacobus van Esser en zijn zusters Elisabeth en
Helena. In 1894 kregen Jacobus en Elisabeth ieder de helft in bezit.
Jacobus van Esser vestigde zich op de Uffelse molen, maar dat jaar nog
kocht hij ook de Hammermolen in Neer. Hij laat zijn boedel veilen en
verhuist naar Neer.
|
|
Ter verpachting
Advertentie in de krant van 26 juli 1894 waarin de molen
ter verpachting wordt aangeboden door Jacobus van Esser. Het
standaardplaatje ter verlevediging van de advertentie is wat slordig
gekozen.
|
|
|
Boedelveiling
Op 17 april 1895 laat Jacques van Esser zijn huisraad, vee
en bedrijfsboedel veilen. Te bekomen zijn o.a.:
10 stuks hoornvee, 1 os van 8 maanden, 1 stier, 2
vaarzen, 6 dragende varkens en een sterk 14-jarig werkpaard.
een huisklok, kachel, porcelein en een groote waschkuip.
4 karren, ladders, hoogsels, schemmels, eggen,
schaarsploeg, raderploeg, stalwatervat, kneetrog, anijskist, messen,
zichten, zeisen, schuppen en rieken, wanmolen, karoten-machine en
steenreeptouw van 14 m
lengte en 20 cm
omtrek.
verder stroo, hooi, aardappelen, weipalen, schanssen,
richelhout en raamhout.
|
|
|
Goed gekalandeerde watermolen
Jacobus van Esser, zelf molenaar op de Hamermolen in
Neer, zet in 1901 de Uffelse molen te koop of te pacht. De molen werd
verpacht aan de familie Verstappen.
|
Naam
|
Uffelse molen
|
|
Plaats
|
Haler / Hunsel
|
|
Type
|
onderslagmolen
|
|
Beek
|
Uffelse beek
|
|
Bouwjaar
|
ca 1400 / 1726
|
|
Status
|
het waterrad resteert
|
|
Functie
|
korenmolen
|
|
Molendb
|
gegevens
|
|
|
|
Verkooping
Toen de waterradmolen met boerderij in 1921 geveild werd,
bracht pachter Louis Verstappen het hoogste bod uit. Hij bleef ruim dertig
jaar eigenaar.
Rechts een advertentie uit de krant van 16 april 1921,
en een oproep op 21 mei 1921 om meer te bieden dan het lage bod van 25.000
dat op 17 mei is uitgebracht.
In 1953 verkocht de ongehuwde Verstappen de molen aan de
familie Peeters bij wie hij inwoonde. De familie was pachter van de molen
en het boerenbedrijf.
De watermolen had ooit drie koppels maalstenen, maar
toen het maalbedrijf terugliep werd aan het einde van de jaren dertig een
koppel verwijderd en een ander op een dieselmotor aangesloten.
|
|
Hamermolen
In 1961 werden de stuwrechten van de molen afgekocht en de
meanderende beek recht getrokken, de molen verloor zijn krachtbron. Na de
drooglegging van 1961 werd het bestaande maalwerk uitgebroken en vervangen
door een hamermolen, daarmee is tot eind 1983 gemalen.
Het rad hangt inmiddels boven het water door het gezakte
waterpeil. Het waterschap wil de beek weer laten meanderen maar het waterpeil
zal nooit meer hoog genoeg komen om het waterrad te laten draaien. In 2008 is
een restauratie van het hele complex in gang gezet. Het rad zal gerestaureerd
worden en de hamermolen in ere hersteld.
2010
2007
Ansichtkaarten
ca 1980
1980, de foto is ouder: het sluiswerk is nog aanwezig
Foto’s: juli 2007, augustus 2010
Homepagina
Watermolens
Site
Leumolen
Site De
molens van Leudal
|